“Jeuk is erger dan pijn,” vinden veel mensen. Als je veel last hebt van jeuk, maar eigenlijk niet wil krabben dan kan dat enorm frustrerend zijn. Ook als je in de nacht wakker ligt van ondraaglijke jeuk, kan dat enorm veel impact hebben. Pijnstillers helpen niet bij jeuk, dus het liefst zou je continu krabben. In deze blog vertel ik je meer over jeuk en geef ik tips om op een natuurlijke manier jeuk te verlichten.
Wat is jeuk eigenlijk?
Medisch gezien kun je twee hoofdvormen van jeuk onderscheiden: primaire (idiopathische) jeuk zonder duidelijke oorzaak, en secundaire jeuk die ontstaat door een onderliggende aandoening. De oorsprong kan heel divers zijn en soms ook lastig te achterhalen. Als je een droge of gevoelige huid hebt, dan kun je vatbaarder zijn voor jeuk. Ook als je ouder wordt en de huid wordt kwetsbaarder, kan er sneller jeuk op de huid ontstaan.
Veelvoorkomende oorzaken van jeuk
Jeuk kan veel oorzaken hebben. Huidaandoeningen zoals eczeem, netelroos, zonnebrand en psoriasis zijn bekende boosdoeners. Maar ook alledaagse factoren spelen een rol: bepaalde stoffen zoals wol of polyester, zeep en verzorgingsproducten, of zelfs het wasmiddel dat je gebruikt.
Infecties door schimmels, bacteriën, virussen of parasieten kunnen ook jeuk veroorzaken. Denk ook aan de jeuk die optreedt tijdens het herstel van een wond of infectie, of de zogeheten ‘broeiklachten’ onder elastische kousen, gips of verbandmateriaal.
Minder bekend is dat jeuk ook voorkomt bij ingrijpende aandoeningen, zoals verschillende vormen van kanker, leveraandoeningen, nierproblemen of neurologische aandoeningen zoals MS. Ook behandelingen zoals chemotherapie en radiotherapie kunnen jeukklachten veroorzaken, net als bijwerkingen van reguliere medicatie.
De cyclus van jeuk en krabben
Als je jeuk hebt, dan wil je het liefst krabben. Dat is een natuurlijke reactie, maar het maakt het probleem helaas alleen maar erger. Krabben beschadigt de huid en kan daardoor weer nieuwe jeuk veroorzaken als de huid weer gaat herstellen. Dat is een vicieuze cirkel die doorbroken moet worden. Je kunt dat doen op deze manieren:
- Klop zachtjes op de jeukende plek in plaats van te krabben
- Gebruik een verkoelende gel of spray voor verlichting (scroll naar beneden voor tips!)
- Vermijd koude vochtige washandjes of coldpacks, deze kunnen de huid verder irriteren
- Overweeg om voor ’s nachts een natuurlijk slaapmiddelen te gebruiken, zodat de jeuk je nachtrust niet verstoort.
Natuurlijke verlichting met aromatherapie
Aromatherapie kan helpen om jeuk te verlichten. Er zijn etherische oliën, maceraten en plantaardige oliën die goed kunnen helpen. Ook koude hydrolaten of aloë vera gel kan helpend zijn. Etherische oliën die geschikt zijn, zijn o.a. lavendel, Roomse kamille en sandelhout. Deze hebben een kalmerende werking op de huid. Avocado-olie, arganolie en het maceraat van vogelmuur zijn fijne plantaardige oliën die verzachtend en jeukstillend werken op de huid. Je kunt hierin druppels etherische olie oplossen.
Je kunt een spray maken van het hydrolaat van lavendel, helicryse, toverhazelaar of echte kamille (of een combinatie van twee of drie van deze), eventueel kun je het aanvullen met aloë vera gel. Bewaar de spray in de koelkast zodat het lekker koel blijft. Het is ook een optie om een koud kompres te maken met de genoemde hydrolaten en aloë vera en deze op je huid te leggen.
Let wel: bij een al geïrriteerde huid is voorzichtigheid geboden. De doorlaatbaarheid van aangedane huid is groter, dus gebruik altijd milde producten en begin met lage doseringen. Voor advies kun je contact opnemen met Natuurmama.
Wanneer naar de huisarts?
Heb je aanhoudende jeuk en weet je niet waar het vandaan komt? Ga dan langs je huisarts. Ook als je huid erg is aangedaan is het verstandig om je huisarts en naar te laten kijken.
Deze blog is bedoeld ter informatie en vervangt geen medisch advies. Bij aanhoudende klachten is het raadzaam een arts te raadplegen.